"Rejs luksusowym liniowcem, katastrofy morskie, powietrzne i lądowe, zdumiewające wynalazki, pożary i kataklizmy, dwie rewolucje, szokująca erotyka, ucieczki i pogonie [...]" - to wszystko i o wiele więcej oferuje nam nowa książka z wydawnictwa SuperNowa.

Reklama przytoczona wyżej jakoś niespecjalnie przypadła mi do gustu. Po pierwsze dlatego, iż jasno wynika z niej, że książka nie jest fantastyką. Po drugie - bo w zasadzie nie wynika z tego  z jakiego typu książką będę miał do czynienia. Nie słyszałem też wcześniej ani słowa o Autorze, więc zupełnie nie wiedziałem czego mogę się spodziewać.

Po rozpoczęciu lektury okazało się że mamy do czynienia z powieścią humorystyczną, wręcz groteską. Od razu na myśl przyszli mi "Szewcy", książeczka którą każdy powinien znać jako lekturę szkolną. Trochę przypomina ona również dzieła Pratchetta, czy Adamsa, umiejscowione jednak bardziej w polskiej rzeczywistości. Niestety, w rzeczywistości lat minionych.

Książka wydaje się być i jest pastiszem wielu "klasycznych" utworów, nie schodzących  z nieustającej listy przebojów lektur szkolnych. Wydawać by się mogło, że już samo to czyni czytanie świetną zabawą. Jednak pastisz ten jest delikatny i na tyle utrzymuje się w klimacie parodiowanych utworów, że mi osobiście na początku wydawał mi się zbyt bliski oryginałom, czyli nudnym czasem lekturom szkolnym.

Jednak po zagłębieniu się w lekturze odkryłem, że książka jednak da się czytać. Postać Latarnika, zawodowego patrioty i emigranta, Markiz Donat A.F. Sadowski, czy pani Rita Szaterhand - to niektóre z osób występujących w książce, które sprawiają że mimowolnie uśmiechamy się, ilekroć one pojawiają się "w kadrze".

W zasadzie główną postacią jest tu Feliks Kier, żywa parodia typowego polskiego bohatera. Głowa pełna współczucia, niezgody na niesprawiedliwość, chęć wybudowania społeczeństwa idealnego - równego, szczęśliwego, bez niesprawiedliwości. Typowy bohater lektur z czasów szkolnych. Miałem dużo zabawy czytając jego przemyślenia, czy pomysły. Autor bezlitośnie szydzi tutaj z patetycznych, napompowanych  patosem postaci z naszych "wielkich" dzieł.

Akcja to czysta literatura nonsensu, bohaterowie po  katastrofie statku uwalniają się dzięki klozetowi, który później odgrywa nieraz niebagatelną rolę, stając się nawet pojazdem latającym.

Targani po świecie, znajdują się raz w Sadówce - gdzie swoją wizję społeczeństwa wciela w życie markiz de Sadowski, potem znajdują się na egzotycznej wyspie, rządzonej przez tyrana Wolffa. Który, (nawiasem mówiąc: na końcu okazuje się niespodziewanie kimś, o kim nie pomyślelibyście, że jest - rozwiązanie rodem z najlepszej brazylijskiej telenoweli).

W każdym z tych miejsc, nasz główny bohater Fil (Feliks) zastanawia się głęboko (bardzo) nad normami społecznymi i sposobami poprawy losu mieszkańców, nierzadko próbując aktywnie w tejże poprawie uczestniczyć. Rita Szaterhand z kolei nieustannie próbuje przeżyć przygodę, odkryć tajemnicę, przeżyć romans, a jest to kobieta niebanalna i nie do zdarcia.

Jednym słowem - "Oko" to czysta literatura nonsensu, gra Autora słowem, fabułą, nawet samymi nazwiskami postaci, w celu rozbawienia Ciebie, Czytelniku. Nieustający ciąg absurdalnych sytuacji, planów, postaci, nie zwalniający tempa nawet na chwilę, nie pozwala nam się nudzić. Jeśli ten typu humoru komuś nie odpowiada, z czystym sumieniem może sobie "Oko" odpuścić, wszystkim zaś miłośnikom groteski polecam! ¤

Zbigniew Batko "Oko" Wydawnictwo: superNOWA Data wydania: 2004 Liczba stron: 240 ISBN: 83-0754-030-9